Kategori: Makaleler

Heyet 1 Ne Anlatıyor? İktidar, Toplumsal Düzen ve Siyaset Üzerine Bir Analiz Siyaset Biliminden Bakış: Güç İlişkilerinin Yansıması Bir siyaset bilimci olarak her metin, her belge, her rapor aslında bir güç ilişkisini yansıtır. Bu ilişkiler, toplumun nasıl şekillendiğini, kimlerin ne şekilde yönettiğini ve toplumsal düzenin nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı olur. “Heyet 1” gibi belgeler, bazen doğrudan görülenin ötesine geçer ve toplumsal yapıları, ideolojileri ve hatta bireylerin vatandaşlık rollerini derinlemesine inceler. Peki, “Heyet 1” adlı metin, iktidar ilişkilerini nasıl ortaya koyuyor? Kurumlar, ideolojiler ve vatandaşlık arasındaki bağlantıyı nasıl ele alıyor? Bu yazıda, “Heyet 1” üzerine bir siyaset bilimi perspektifinden analiz yapacak,…

Hercai Menekşe Nasıl Yetiştirilir? Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak, insanların doğayla kurduğu ilişkide en çok dikkatimi çeken şey, büyütme sürecinin kendisidir. Bir bitki yetiştirmek yalnızca toprak, su ve güneş dengesi değildir; aynı zamanda insanın iç dünyasının bir yansımasıdır. Hercai menekşe, bu açıdan bakıldığında, hem duygusal kırılganlığın hem de dayanıklılığın sembolüdür. Onu yetiştirmek, bir çiçekle değil, kendi içsel dünyamızla temas kurmak gibidir. Peki, Hercai menekşe nasıl yetiştirilir ve bu süreç bize psikolojik olarak ne öğretir? — Bilişsel Psikoloji: Dikkatin ve Öğrenmenin Çiçekle Teması Hercai menekşeyi yetiştirmek, öncelikle bir öğrenme sürecidir. Bilişsel psikoloji, insanın bilgiyi nasıl edindiğini, işlediğini ve hatırladığını inceler.…

Hepde Nasıl Yazılır? Güç, Toplum ve Dil Üzerine Bir Siyasi Analiz Dil, toplumsal yapıları anlamanın ve toplumu şekillendirmenin güçlü bir aracıdır. Bir siyaset bilimcisi olarak, dilin sadece iletişimin bir aracı olmanın ötesinde, toplumların güç ilişkilerini ve iktidar yapısını nasıl yansıttığını sürekli merak etmişimdir. Bu yazıda, Türkçede sıkça karşılaşılan bir dilsel hata olan “hepde” kelimesinin yazılışı üzerinden, dilin toplumsal düzen, ideoloji ve vatandaşlıkla olan ilişkisini incelemeye çalışacağım. “Hepde” gibi basit bir yazım hatası, aslında toplumsal normların ve güç ilişkilerinin nasıl içselleştirildiğini gösteren önemli bir göstergedir. Hepde Mi, Hep De Mi? Türkçede doğru kullanım, “hep de” şeklindedir. Bu bağlaç, anlamını güçlendirmek için…

Rumi Takvim Ne Zaman Başlar? Zamanı Kaybedip Tekrar Bulanların Eğlenceli Hikâyesi Hiç takvimlere bakarken “Bu şimdi Rumi mi, Miladi mi, Hicri mi?” diye beyninizde ufak bir kıvılcım yanıp söndü mü? Eğer evet diyorsanız, hoş geldiniz — siz de zamanla küçük bir kavgaya tutuşmuş insanlardansınız. Merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Bugün “Rumi takvim ne zaman başlar?” sorusunu hem tarihsel hem de biraz mizah dolu bir bakışla ele alacağız. Çünkü kabul edelim, takvimleri anlamak bazen eski bir sevgilinin mesajlarını çözmek kadar zor olabiliyor. Rumi Takvim Nedir? (Yani Kısaca: Osmanlı’nın “Excel Tablosu”) Rumi takvim, Osmanlı Devleti’nin resmi işleri daha düzenli yürüsün diye kullandığı bir…

Habeş Kime Denir? Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Bir Sosyologun Perspektifinden: Toplum ve Kimlik Toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimini anlamak, sosyal bir araştırmacı için sürekli bir keşif yolculuğudur. Bu yolculukta, kimliklerin, kavramların ve normların nasıl şekillendiğini incelemek, bazen beklenmedik toplumsal katmanlara ulaşmamıza olanak tanır. Bugün, sosyal yapılarla ilişkili önemli bir kavramı ele alacağız: “Habeş” kelimesi. Toplumların şekillendiği, normların ve rollerin belirlendiği bir dünyada, “Habeş” neyi ifade eder? Ne zaman ve hangi toplumsal bağlamda kullanılır? Bu soruları tartışırken, bir taraftan toplumsal normların, cinsiyet rollerinin ve kültürel pratiklerin nasıl şekillendiğini de keşfedeceğiz. Habeş: Kökeni ve Toplumsal Anlamı “Habeş” kelimesi, tarihsel olarak farklı…

Müstemin Ne Demek? Geçmişten Geleceğe Bir Kavramın Yolculuğu Bazen tarih kitaplarında geçen bir kelime, geleceğe dair yepyeni fikirlerin kapısını aralar. “Müstemin” kelimesi de tam olarak böyle bir kavram. Osmanlı tarihinden günümüze taşınan bu kelime, yalnızca bir statüyü değil, aslında insanlık tarihinin değişen güven anlayışını da temsil ediyor. Bugün bu kavrama geleceğin toplumsal ve kültürel dinamikleri açısından bakmak, hep birlikte bir tür entelektüel beyin fırtınası yapmak istiyorum. Belki de “müstemin” kavramı, geleceğin dünyasında yeniden anlam kazanacak. Sizce güven, kimlik ve aidiyet kavramları bu çağda nasıl evrilecek? Müstemin Ne Demek? Tarihin Sessiz Tanığı “Müstemin”, Arapça kökenli bir kelimedir ve “emin olunan kişi”,…

Günce Tutmak Ne Demek? Öğrenmenin Dönüştürücü Yolculuğuna Bir Bakış Bir eğitimci olarak yıllar içinde şunu fark ettim: Öğrenme, yalnızca bilgi edinmek değil; kendini anlamanın, duyguları tanımanın ve düşünceleri yeniden şekillendirmenin de bir yoludur. Günce tutmak bu sürecin sessiz ama derin bir aracıdır. Kimi zaman bir öğrencinin iç sesi, kimi zaman bir öğretmenin pedagojik aynası olur. Günce, öğrenmenin kişisel bir haritası gibidir — nereden geldiğimizi, nerede durduğumuzu ve nereye yöneldiğimizi gösterir. Günce Tutmanın Pedagojik Anlamı Pedagojik açıdan günce tutmak, öğrenenin kendi deneyimlerini, duygularını ve düşüncelerini düzenli olarak kaydetmesidir. Bu, sadece bir yazma etkinliği değil; öğrenmeyi öğrenme sürecinin aktif bir parçasıdır. Öğrenci,…

“Gavur Küfürü” Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Kültürel ve Bilişsel Bir Çözümleme İnsanın diline sinmiş olan her sözcük, bilinçdışının yankısı gibidir. Bir psikolog olarak, beni en çok büyüleyen şeylerden biri, insanların öfke anlarında seçtiği kelimelerdir. Çünkü küfür, yalnızca bir dil olayı değil; bastırılmış duyguların, toplumsal kimliğin ve kültürel belleğin bir dışavurumudur. “Gavur küfürü” ifadesi, bu anlamda, Türkiye’de hem psikolojik hem sosyokültürel katmanları içinde barındıran ilginç bir olgudur. Gavur küfürü —yani yabancı dillerde edilen küfürler— yalnızca kelimelerin farklı bir dilde söylenmesi değil, aynı zamanda öfkenin, suçluluğun ve özgürlük arzusunun farklı bir biçimde ifade edilmesidir. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Zihnin Dili Nasıl Seçtiği…

Kapitone Sıcak Tutar mı? Bilimin Gözünden Sıcaklığın Sırları Kış yaklaşırken dolaplardan çıkan o pofuduk, kabarık ve zarif dikiş desenleriyle süslenmiş kapitone montları görünce çoğumuzun aklına aynı soru gelir: “Bu kadar hafif bir şey gerçekten sıcak tutabilir mi?” Aslında bu sorunun cevabı sadece modayla değil, doğrudan fizik, termodinamik ve malzeme bilimiyle ilgilidir. Gelin, bilimsel bir mercekle ama sade bir dille bu sorunun peşine düşelim ve kapitone kumaşların neden ve nasıl sıcak tuttuğunu birlikte keşfedelim. Kapitone Nedir? Dikişten Fazlası Önce temel tanımdan başlayalım. Kapitone, iki kumaş katmanı arasına dolgu malzemesi (genellikle pamuk, polyester elyaf veya kaz tüyü) yerleştirilip özel dikiş teknikleriyle sabitlenerek…

Aras Yayıncılık Sahibi Kimdir? Toplumsal Yapılar, Cinsiyet Rolleri ve Kültürel Bağlar Üzerine Bir Sosyolojik Okuma Bir sosyolog için dünya, bireylerin yalnızca kendi tercihleriyle değil, içinde yaşadıkları toplumsal yapılarla da biçimlendirdiği bir ilişkiler ağıdır. Her davranış, bir anlam dünyasının ürünüdür; her kurum, belli bir toplumsal ihtiyacın karşılığı olarak doğar. Aras Yayıncılık da bu anlamda yalnızca bir yayınevi değil, bir kültürel temsil biçimidir. Sahibi kim olursa olsun, yayınevinin varlığı ve faaliyetleri; toplumsal normların, cinsiyet rollerinin ve kültürel pratiklerin derin izlerini taşır. Bir Kültür Alanı Olarak Yayıncılık: Toplumun Aynası Yayıncılık sektörü, sadece bilgi üretimiyle değil, kimliklerin ve değerlerin inşasıyla da ilgilidir. Aras Yayıncılık,…